روستای پاده یکی از روستاهای مهم و تاریخی شهرستان آرادان است که به دلیل قرار گرفتن بر سر راه تاریخی ابریشم،در گذشته های نه چندان دور از رونق قابل توجهی برخوردار بوده است. این رونق دیر پا باعث ایجاد و احداث بنا های عمومی و عام المنفعه فراوانی در این روستا گردید که بسیاری از آنها تاکنون سالم و پابرجا باقی مانده اند.

علاوه بر این حفظ بافت تاریخی  روستا  و وجود ساختمان های مسکونی قدیمی  در سطح روستا نظر هر بیننده ای را به خود جلب می نماید.

قلعه ،امامزاده ، تکیه ، مسجد، حمام، یخچال،حوض، آب انبار و تعدادی بنای با ارزش مسکونی مهمترین آثار تاریخی این روستا به شمار می آیند که وجهه خاصی به این روستا بخشیده اند.

هر چند تغییر مسیر جاده کاروان روی قدیمی  و فاصله گرفتن آن از روستای پاده، باعث وقفه در دوران رونق روستای مذکور گردید، لیکن این روستا به دلیل ویژگی های تاریخی ، فرهنگی واقتصادی منحصر به فرد خود می تواند با کنار زدن غبار کاروان های جاده ابریشم  رونق دوباره خود را باز یابد.

تلاش اعضای محترم شورای اسلامی روستای پاده در زمینه معرفی روستا، حفظ آثار تاریخی آن،برنامه ریزی برای تاسیس اولین موزه روستایی شهرستان وساخت شهرک ویلایی برای مهاجرین به روستا  را باید در این راستا ارزیابی کرد..

موقعیت جغرافیایی

روستای پاده(padeh) در ۲ کیلومتری شرق روستای اسلام آباد(قلعه خرابه) و ۴ کیلومتری شمال شرقی شهر آرادان در طول ۵۲ درجه و ۳۰ دقیقه شرقی و عرض ۳۵ درجه و ۱۱ دقیقه شمالی واقع شده است و ارتفاع آن از سطح دریا ۸۴۰ متر است.

تقسیمات کشوری

تا قبل از سال ۱۳۱۶ و تصویب قانون تقسیمات کشوری، روستای پاده تابع بلوک آرادان محسوب می شد .پس از تشکیل بخش قشلاق (گرمسار)در سال ۱۳۱۶روستای پاده تابع بخش مذکور گردید. این روستا طی سالهای۱۳۶۱ تا ۱۳۸۵ تابع دهستان آرادان (بخش مرکزی شهرستان گرمسار) بود و از سال ۱۳۸۵ و تشکیل بخش آرادان، این روستا تابع دهستان کهن آباد از بخش یادشده گردید.

وجه تسمیه

درباره نام روستای پاده  نقل قول های مختلفی بیان شده است.صنیع الدوله در خصوص وجه تسمیه این روستا می نویسد: “اصل اسم این ده، پایین ده است چون از سمت مغرب از این ده که می گذرد، خاک خوار است. ولی آبادی نیست، جز ده نمک، آن هم جمع دیوانی ندارد. بعلاوه جدید است از این جهت اینجا را پائین ده  نامیده اند”.

برخی نیز نقل می کنند چون زمین های این روستا بسیار حاصلخیز بوده و بهره فراوانی می داده است به” بهره ده” موسوم شده که به تدریج به پاده تغییر نام یافته است.

نظریه دیگری نیز در خصوص وجه تسمیه روستای پاده وجود دارد به این مضمون که در گذشته پاده شامل دو قسمت بوده یکی حصار بالا و دیگری حصار پائین که مرکز روستا بود و حمام، آسیاب، مسجد و … در این قسمت قرار داشت.

با توجه به اینکه مرکز اصلی جمعیت و سکونت،” حصار پائین” بوده، نام آن کم کم به” پایین ده” و سپس به ” پاده” تغییر یافته است.